Φυσικό περιβάλλον – Γεωλογία

Τα Άγια Μετέωρα αποτελούν μια απόκοσμη πέτρινη πολιτεία, στο δυτικό τμήμα της θεσσαλικής γης, ανάμεσα στους ορεινούς όγκους της Πίνδου και των Αντιχασίων με χίλιους και περισσότερους βράχους.

Καμμιά ανθρώπινη περιγραφή και καμμιά εικόνα δεν μπορεί να παρουσιάσει την επιβλητική τους ομορφιά.

Τεράστιοι βράχοι, ψηλοί, μονοκόμματοι, με τετρακόσια και πλέον μέτρα ύψος, που έγιναν, λες, από τον Θεό ειδικά για τους παράτολμους ασκητές που θα ζητούσαν στην υπερκόσμια γαλήνη τους έναν μοναδικά κατάλληλο τόπο ολοκληρωτικής αφιερώσεως.

«Το μετεωρίτικο τοπίο και η ασκητική ζωή είναι δύο πράγματα, που μοιάζουν πολύ. Η προσευχή, η βαθειά ολoκληρωτική προσευχή… χρειάζεται κάτι σαν τα Μετέωρα. Κάτι τραχύ και επιβλητικό. Χρειάζεται γυμνή πέτρα και ουρανό. Πολύ Ουρανό!» (Αθανάσιος Κούρος).

Μετέωρα. Το όνομα «Μετέωρο» εμπνεύστηκε -αρχικά- ο κτίτορας της ιεράς μονής Μεταμορφώσεως, όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης, (1343/4 μ.Χ.) για τον «Πλατύ Λίθο», όπου πρωτοανέβηκε. Κατόπιν κατέστη η γενική ονομασία των βράχων, αφού «μετέωρος» σημαίνει κατά λέξη υψηλός, αιωρούμενος. Στον βίο του οσίου Αθανασίου συναντούμε επίσης τον όρο «λιθόπολις».

Πάνω στα θεόκτιστα βράχια κτίστηκε πλήθος ασκητηρίων και μοναστηριών, που συναποτελούν το δεύτερο μετά το Άγιο Όρος μοναστικό κέντρο της Ελλάδος.

Γεωλογικός σχηματισμός των βράχων. Η δημιουργία των μετεώρων βράχων, κατά την πιθανότερη θεωρία, οφείλεται σε ένα δελτογενή στο σχήμα κώνο, δηλαδή έναν όγκο από ποταμίσιες πέτρες, άμμο και λάσπη, που οδηγούνταν στην αρχέγονη θεσσαλική λίμνη από έναν ποταμό, ο οποίος εικοσιπέντε εκατομμύρια χρόνια πριν, είχε τις εκβολές του στην περιοχή της σημερινής Καλαμπάκας. Όταν, αργότερα, ο υδάτινος αυτός όγκος βρήκε διέξοδο προς το Αιγαίο, με την απόσχιση του Ολύμπου από την Όσσα, ο συσσωρευμένος δελτογενής κώνος με την διαβρωτική επίδραση σεισμών, ανέμων, και ισχυρών βροχοπτώσεων, διασπάστηκε σε λόφους και σπηλαιώδεις βράχoυς διαφόρων σχημάτων.